Taraszkiewicz Jan
Nota biograficzna:
Jan Taraszkiewicz ps. „Rola”. Urodzony 13.09.1899 r. w Krzywólce, gm. Kuków. Syn Antoniego i Rozalii z Rutkowskich, rolników. Ukończył trzy oddziały szkoły początkowej. Po wybuchu I wojny światowej, od lutego 1915 r. ewakuowany do Wilna, następnie pracował w Sejnach jako posługacz w szpitalu polowym 64 Dywizji Piechoty. W grudniu 1916 r. wyjechał do Odessy. Na początku 1917 r. pracował w oddziale budującym umocnienia w Kiszyniowie. W grudniu tego samego roku trafił do Kijowa, gdzie jego oddział został rozwiązany. Do lutego 1918 r. pracował w Odessie. Po powrocie do Polski i dotarciu do Suwałk w czerwcu 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Jako instruktor prowadził szkolenia wojskowe, werbował nowych członków i gromadził broń. W powstaniu sejneńskim walczył w 1 kompanii Grupy „Sumowo”. 20.12.1920 r. został powołany do odbycia czynnej służby wojskowej w 41 Pułku Piechoty, w którym pozostał jako zawodowy żołnierz awansując do stopnia starszego sierżanta.
W marcu 1939 r. pełnił funkcję kierownika kancelarii pułku. W kampanii wrześniowej 1939 r. z dowództwem pułku i I batalionem znalazł się w rejonie koncentracji 29 Dywizji Piechoty pod Sulejowem, a po rozbiciu oddziałów uczestniczył w obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy uniknął niewoli i 07.10.1939 r. powrócił do Suwałk. Wstąpił do Tymczasowej Rady Ziemi Suwalskiej Stanisława Bielickiego. W organizacji werbował podoficerów i prowadził nasłuch radiowy. W lutym 1940 r. aresztowany przez gestapo i skazany na dwa lata więzienia. Po odbyciu kary w berlińskim więzieniu powrócił do Suwałk. Ponownie aresztowany w kwietniu 1944 r., następnie więziony w Suwałkach, w Działdowie i w Ragnicie, skąd został przekazany do obozu koncentracyjnego w Stutthof (nr obozowy 44875). W trakcie ewakuacji obozu po 25.04.1945 r. dotarł do Danii.
Do Polski i Suwałk powrócił 21.01.1946 r. W maju tego samego roku rozpoczął pracę w Starostwie Powiatowym w Suwałkach, pełniąc funkcje kierownika i wicestarosty. Był radnym Powiatowej i Miejskiej Rady Narodowej oraz organizatorem koła Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych. Z jego inicjatywy otwarto w Suwałkach sklepy Centrali Handlu Detalicznego oraz Spółdzielnię Pracy, w której zatrudniono kilkunastu byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Pełnił w nich funkcje prezesa. Przewodniczył też komitetowi organizacyjnemu powołującemu Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” i Powiatowy Związek Gminnych Spółdzielni. W grudniu 1948 r. został aresztowany i najprawdopodobniej niesłusznie oskarżony o przekroczenia uprawnień wicestarosty, następnie skazany na cztery lata więzienia i utratę publicznych i obywatelskich praw na dwa lata. W wyniku rewizji wyrok zmniejszono do trzech lat. W październiku 1951 r. został warunkowo zwolniony z więzienia. Po rozpoczętych w 1956 r. staraniach o rewizję, w lipcu 1965 r. wyrok został zatarty. Był odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1931 r.) i Brązowym Krzyżem Zasługi (1937 r.).
Zmarł 06.05.1984 r. w Suwałkach. Pochowany na cmentarzu parafialnym przy ul. Bakałarzewskiej.
Na podstawie biogramu Jana Taraszkiewicza w opracowaniu Krzysztofa Skłodowskiego. Nadesłał Adam Żulpa
Źródła: - Buczyński S., Suwalszczyzna 1939 – 1944, Warszawa 1991.
- Skłodowski K., Garnizon Suwałki w latach 1921-1939, Warszawa 2021.
- Skłodowski K., Taraszkiewicz Jan 1899-1984 [biogram], Suwalski słownik biograficzny, t. I, Suwałki 2021.
