Tematy

Lokalizacja:
Kwartał I 2, kwatera wojskowa, za pomnikiem 2. Pułku Ułanów Grochowskich.

Inskrypcja:
JÓZEF GRZEGOREK / 1904-2003 / UCZESTNIK WALK W KAMPANII WRZEŚNIOWEJ / W SKŁADZIE 2-GO PUŁKU UŁANÓW GROCHOWSKICH / I 101 PUŁKU UŁANÓW KRECHOWIECKICH / ŻOŁNIERZ 2-GO POLSKIEGO KORPUSU / W SKŁADZIE II WARSZAWSKIEJ DYWIZJI / PANCERNEJ / ZA CZYNY BOJOWE ODZNACZONY: / KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI / CZTEROKROTNIE KRZYŻEM WALECZNYCH / KRZYŻEM KAMPANII WRZEŚNIOWEJ 1939 R. / KRZYŻEM CZYNU BOJOWEGO POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH / NA ZACHODZIE / KRZYŻEM PAMIĄTKOWYM MONTE CASSINO / DWUKROTNIE KRZYŻEM ZASŁUGI Z MIECZAMI / MEDALEM WOJSKA / GWIAZDĄ ZA WOJNĘ 1939 R. Afryki I ITALII. //.

Opis:
Nagrobek wykonany z czarnych płyt granitowych. Stela o nieregularnym kształcie. Mogiłę przykrywają dwie płyty ułożone na niskim obramieniu-cokole. Obok mogiła Anny Grzegorek – żony Grzegorza Grzegorka.

Stan zachowania:
Bardzo dobry.
Grób wpisany do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski pod numerem 2507.

Data sporządzenia opisu:
2024-03-09

Nota biograficzna:
Józef Grzegorek urodził się 06.07.1904 r. w Zawadach, powiat Piotrków Trybunalski. Syn Konstantego i Antoniny z Rychlewskich. Zawodowy podoficer 2. Pułku Ułanów Grochowskich w Suwałkach w latach 1925-1939. W kampanii wrześniowej 1939 roku żołnierz 2. Pułku Ułanów Grochowskich i 101. Rezerwowego Pułku Ułanów w stopniu plutonowego – młodszego majstra wojskowego – podkuwacza. Brał udział w obronie Grodna 21 września i walkach we wsi Kodziowce z oddziałami sowieckimi z 21/22 września. Od 23 września internowany na Litwie – Olita, Wiłkomierz. Po aneksji Litwy wywieziony w lipcu 1940 r. do ZSRR i osadzony w obozie pracy na Półwyspie Kola. Po uwolnieniu z niewoli 4 września 1941 r. wstąpił do 5. Dywizjonu Kawalerii 5. Dywizji Piechoty w Tatiszczewie. Od 23 lutego 1942 r. w 1. Pułku Ułanów Krechowieckich wchodzącym w skład 2. Brygady Czołgów, która z kolei została włączona do 2. Korpusu Polskiego. W 1. Pułku Ułanów Krechowieckich szef czołówki naprawczej w 2. szwadronie. Uczestniczył we wszystkich akcjach bojowych szwadronu w kampanii 1944-1945 na Półwyspie Apenińskim, poczynając od forsowania rzeki Chienti w rejonie Casa Marefoschi, walk w rejonie Osimo, Ankony, przełamywaniu linii „Gotów”, uchwycania przyczółków na rzece Cesano i zdobywaniu Bolonii. Wojnę zakończył w stopniu starszego wachmistrza.
Do Polski powrócił 8 grudnia 1947 r. i zamieszkał ponownie w Suwałkach. W 1995 r. awansowany na stopień podporucznika Wojska Polskiego, a w 1998 r. na stopień porucznika w korpusie ogólnowojskowym. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r., Krzyżem Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Krzyżem Pamiątkowy Monte Cassino (nr 29855), dwukrotnie Medalem Wojska, dwukrotnie Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę X oraz brytyjskimi: Medalem za Wojnę 1939-1945 (War Medal 1939–1945), Medalem Obrony (Defence Medal), Gwiazdą za Wojnę 1939–45 (1939-1945 Star), Gwiazdą Afryki (Africa Star), Gwiazdą Italii (Italy Star). Zmarł 22.06.2003 r. w Suwałkach.

Opracował i nadesłał: Adam Żulpa

Źródła:

• Dobroński A.Cz., Skłodowski K., 2 Pułk Ułanów Grochowskich im. gen. Dwernickiego 1917-1939 : Dzieje i tradycje, Suwałki 2008.
• Pięta J., Roman W.K., Szczurowski M., Polacy internowani na Litwie 1939-1940, Warszawa 1997.
• Skłodowski K., Garnizon Suwałki w latach 1921-1939, Warszawa 2021.
• Żulpa A., Grochowiacy – krechowiacy generała Andersa [w:] Rocznik Augustowsko-Suwalski, t. XXI, Suwałki 2021.

Ikonografia:

• Zdjęcie portretowe plut. Józefa Grzegorka ze zbiorów rodziny Ostrokołowiczów.