Tematy

Lokalizacja:
Miejsce pochówku nieznane

Inskrypcja:
—

Opis:
Dokładne miejsce pochówku Stanisława Orechwy jest nieznane, ponieważ po jego śmierci (9 lipca 1863 r.) pogrzeb, nadzorowany przez oddział wojska rosyjskiego, odbył się w nocy, aby uniknąć udziału i manifestacji mieszkańców Suwałk. Podobnie chowano wówczas innych powstańców zmarłych w suwalskim szpitalu, a ich groby z czasem zostały zapomniane.

Stan zachowania:
—

Data sporządzenia opisu:
2024-04-02

Nota biograficzna:
Stanisław Orechwa urodził się 07.05.1814 r. w rodzinie Wincentego i Teresy z Sobolewskich. Ojciec był dzierżawcą folwarków w Perstuniu i Kukowie. Po ukończeniu gimnazjum w Sejnach rozpoczął służbę urzędniczą, przechodząc kolejne szczeble administracyjne w okręgach kalwaryjskim, sejneńskim, następnie w Komisji Województwa Augustowskiego i w Rządzie Gubernialnym. 09.06.1849 r. objął stanowisko pomocnika naczelnika powiatu augustowskiego. Ze względu na patriotyczne nastawienie w pracy i zaangażowanie w działalność konspiracyjną 04.10.1861 r. został usunięty z urzędu i oddany pod dozór policyjny. Dzięki dużej popularności został wybrany na radcę Dyrekcji Szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Suwałkach.
Po wybuchu powstania styczniowego wstąpił do partii Konstantego Ramotowskiego „Wawra”, w której w stopniu kapitana dowodził 2. kompanią kosynierów. Walczył pod Kadyszem, Balinką, Gruszkami, Rygolem. W bitwie na Kozim Rynku 29.06.1863 r. został ciężko ranny. Po bitwie przewieziony do szpitala w Suwałkach, gdzie zmarł 09.07.1863 r. Według aktu zgonu był kawalerem zamieszkałym w Suwałkach. Pochowany na cmentarzu parafialnym przy ul. Bakałarzewskiej.

Na podstawie biogramu Stanisława Orechwy w opracowaniu Jarosława Szlaszyńskiego. Nadesłał Adam Żulpa.

Źródła:

• Archiwum Państwowe w Suwałkach, USC Suwałki rzymsko-kat., 1863 zm. nr 227.
• Królestwo Polskie : korespondencja z Augustowskiego, „Czas” 1863 nr 197.
• Matusiewicz A., Szpital w Suwałkach : dzieje i ludzie 1842-1985-2015, Suwałki 2015.
• Suwałki : miasto nad Czarną Hańczą, red. J. Kopciał, Suwałki 2005.
• Szlaszyński J., Powstanie styczniowe na Augustowszczyźnie [w:] Rocznik Augustowsko-Suwalski, t. II, Suwałki 2002.

Ikonografia:

• Stanisław Orechwa. Reprodukcja z: Matusiewicz A., Szpital w Suwałkach : dzieje i ludzie 1842-1985-2015, Suwałki 2015, s. 63.
• Opis walk powstańczych i okoliczności śmierci Stanisława Orechwy zamieszczony w dzienniku „Czas” z sierpnia 1863 roku.
• Akt zgonu Stanisława Orechwy, Archiwum Państwowe w Suwałkach