Tematy

Lokalizacja:
Kwartał B2, rząd VII, grób 11c

Inskrypcja:
Stela po lewej stronie kwatery: Ś.P. / POLIKARP / ŻOCHOWSKI / ŻYŁ L. 27-ZMARŁ W N.SĄCZU / DN. 12.V.1927 R. / JANINA / Z ŻOCHOWSKICH / MURAWSKA / ŻYŁA L. 43 / ZM. 17.V.1967 R.

Opis:
Nagrobki w kwaterze Żochowskich, Bałdygów i Abrahamików tworzą cztery leżące płyty, symetrycznie rozmieszczone trzy stojące stele i jedna leżąca tablica oraz krzyż z figurą Ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa ustawiony po środku kwatery. Stele w formie prostokątnych płyt spoczywają na cokołach; boczne dodatkowo ujęte są słupkami. Wszystkie elementy nagrobne wykonano z lastryko, natomiast tablice z czarnego szkła i ciemnego granitu. Całość jest ogrodzona metalowymi prętami osadzonymi w sześciu czworokątnych słupkach.
Oprócz Polikarpa Żochowskiego w kwaterze spoczywają: Jania Murawska – córka, Wiktoria Żochowska – żona, Józef Bałdyga – teść, Józefa Bałdyga – teściowa oraz Aleksandra Abrahamik - ? Na prawej steli nagrobnej jest upamiętniony Feliks Abrahamik, podoficer Korpusu Ochrony Pogranicza (Batalion „Suwałki”, Szwadron KOP „Druja”) i członek organizacji niepodległościowej „Odrodzenie Narodowe”, stracony na gilotynie w Królewcu 19 maja1943 r.

Stan zachowania:
Stan zachowania nagrobka jest dość dobry.

Data sporządzenia opisu:
2024-10-10

Nota biograficzna:
Urodził się w 1899 r. w Sokołowie Podlaskim w rodzinie Andrzeja i Marianny Żochowskich. Naukę pobierał w miejscowych szkołach, a przed rozpoczęciem służby wojskowej pracował jako subiekt w jednym ze sklepów w rodzinnej miejscowości. Do Wojska Polskiego zaciągnął się jako ochotnik w dniu 14 listopada 1918 r. w Siedlcach, gdzie od połowy listopada były formowane dwa szwadrony 2 Pułku Ułanów – 3 i 4. Został wcielony do 4 szwadronu, który jako pierwszy pododdział pułku wszedł do walk już 5 grudnia 1918 r. w Łosicach w rejonie Siedlec. Następnie z 4 szwadronem przeszedł cały szlak bojowy pułku w wojnie o niepodległość i granice Polski w latach 1919-1921. Do szczególnych dokonań bojowych z udziałem jego pododdziału należał przeprowadzony 17 września 1920 r. manewr obejścia i zajęcia miasta Klewań. Do sukcesu tej operacji przyczynił się spieszony w ostatniej fazie boju 4 szwadron, który jako pierwszy wszedł do tej miejscowości. Po rozpoczęciu zagonu na Korosteń, 10 października pod wsią Romanowska Słoboda, kpr. Polikarp Żochowski, dowodzący wówczas półplutonem osłaniającym działo przy czołowym szwadronie, w momencie przedostania się bolszewickiej kompanii na tyły szarżującego szwadronu, wykazał się niezwykłą odwagą i bohaterstwem, bowiem „nie bacząc na przeważające siły nieprzyjaciela rzucił się do ataku pociągając ½ plutonu za sobą, szerząc postrach wśród bolszewików i zadając im ciężkie straty, a zarazem dając możliwość zająć baterii wygodną pozycję dla dalszej akcji. W szarży tej kompania bolszewików częściowo została wyrąbana, częściowo zabrana do niewoli”. Osiem dni później dowódca 4 szwadronu rtm. Kazimierz Żelisławski wystąpił z wnioskiem o nadanie kpr. Polikarpowi Żochowskiego Orderu Wojennego Virtuti Militari klasy piątej. Po zakończeniu działań na Wołyniu i zawarciu rozejmu polsko-rosyjskiego kończącego wojnę o niepodległość i granice Polski i kilkakrotnych zmianach miejsca postoju pułk dotarł do Suwałk w dniu 22 maja 1921 r.
Wachmistrz Polikarp Żochowski pozostał w 2 pułku jako zawodowy podoficer i w Suwałkach założył rodzinę. W 1926 r. pełnił funkcję szefa magazynu furażowego. 13 kwietnia 1927 r. wyjechał do szpitala w Nowym Sączu, gdzie zmarł 12 maja. Przyczyny choroby i śmierci nie są znane. Pochowany został na cmentarzu parafialnym przy ul. Bakałarzewskiej w Suwałkach. Był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 4011), Krzyżem Walecznych i Odznaką Pamiątkową Dywizji Podlaskiej 1919.

Nadesłał Adam Żulpa.

Źródła:

• CAW, WBH - Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych: Virtuti Militari I.482.90-8581 oraz Krzyż Walecznych 142/205.
• Dziennik rozkazów 2 Pułku Ułanów Grochowskich: R.dz. 97 z 27.04.26 r.; R.dz. 98 z 28.04.26 r.; R.dz.101 z 4.05.26 r.; R.dz.103 z 6.05.26 r. ; R.dz.86/27 z 14.04.27 r.; R.dz. 110/27 z 14.05. 1927 r.
• Dobroński A.Cz., Skłodowski K., 2 Pułk Ułanów Grochowskich im. gen. Dwernickiego 1917-1939, Dzieje i tradycje, Suwałki 2008.